Nieuwe tekenziekte rukt op, in deze vakantiegebieden moet je oppassen

Niet meer alleen voor verre oorden wordt een reisvaccinatie aanbevolen. Zelfs als je vier weken op de Oostenrijkse camping vertoeft kun je je beter laten prikken, zegt de GGD. Dat heeft allemaal te maken met een opkomende – en mogelijk dodelijke – tekenziekte.

Bij deze tekenziekte vindt er al na een paar minuten een besmetting plaats, krijg je geen kring om de beet, is geen behandeling mogelijk en sterft 1 tot 2 procent van de zieken door ontstoken hersenen. Nee, het is duidelijk geen Lyme, maar tekenencefalitis. Tot voor kort kwam het virus alleen in het buitenland voor, maar sinds 2016 wordt die ook vaker in Nederland aangetroffen. „We doen er meer onderzoek naar, dat verklaart voor een deel de stijging. Maar het aantal tekenbeten neemt toe en daardoor waarschijnlijk ook de ziekte”, waarschuwt Sandra Bouten, arts-in-opleiding infectieziektebestrijding bij de GGD Limburg-Noord. Daarom vraagt de GGD deze week, in de Week van de Teek, extra aandacht voor het virus. Vooral bij vakantiegangers.

rijwel heel Centraal en Oost-Europa telt als risicogebied. Zelfs de helft van Duitsland, tot aan de Nederlandse grens aan toe, is roodgekleurd op de kaarten. In Oostenrijk, Zweden, Slowakije, Tsjechië, Slovenië en de Baltische Staten loop je het meeste risico op een besmetting. „Als mensen daar langer dan vier weken gaan kamperen of wandelen, adviseren we ze om drie vaccinaties tegen tekenencefalitis te halen. Oostenrijkers vaccineren zelf ook al ertegen”, zegt Bouten.

Sterfterisico

Daarmee kan de ziekte voorkomen worden. En dat is geen overbodige luxe voor de toeristen die nog wat oostelijker afreizen. In Japan, Zuid-Korea, Mongolië, China, Kirgizië en Kazachstan komt een andere variant voor. Eentje waar het sterfterisico oploopt tot wel 35 procent. Al ga je daar maar één dag in de natuur doorbrengen, dan kun je je volgens Bouten beter laten inenten.Dichter bij huis zijn de risico’s een stuk kleiner. Slechts op 1 op de 1500 teken is besmet met het TBE-virus, dat de ziekte veroorzaakt. Ter vergelijking: de Borrelia-bacterie, die jaarlijks goed is voor 27.000 nieuwe Lyme-patiënten, komt bij 1 op de 5 teken voor. Volgens het RIVM werden in 2020 dan ook maar vijf mensen ziek van het TBE-virus dat zij opliepen in eigen land

Verlamming

Wel is de opmars van het virus erg gebiedsspecifiek. Zo wordt de ziekte vooral aangetroffen in de Sallandse Heuvelrug en de Achterhoek. Limburg ontspringt ook de dans niet. Onderzoekers hebben al antistoffen gevonden in Limburgse reeën, met name in het midden en noorden van de provincie. „Dat is een goede indicator. Een ree wordt gebeten door een besmette teek, maar gaat niet dood erdoor. Aan de hand van de antistoffen en hun kleine leefgebied weet je dus dat de ziekte ook hier al voorkomt”, legt Bouten uit.De kans is groot dat we besmettingen over het hoofd zien. Zeventig procent van de mensen merkt er niets van, dertig procent krijgt griepachtige klachten, weet de infectiearts. Die kunnen verergeren als de hersenen, hersenvliezen of ruggenmerg gaan ontsteken. Met mogelijk geheugenverlies, verlamming en voor maximaal twee procent van de mensen de dood tot gevolg.